2016(e)ko maiatzaren 17(a), asteartea

NOR NORI ADITZA


   Kaixo:

   Goazen aditza lantzen jarraitzea. Horretarako, NOR-NORI aditza ikusiko dugu. Lehendabizi aditza nola sortzen den adierazten duen taula jarriko dugu

    Ikusten duzuenez hemen dauzkagu orainaldiko eta lehenaldiko aditzak.
    Beno ba orain goazen praktikatzera. Horretarako ariketa batzuk egingo ditugu:
    Orainaldia lantzeko: 1, 2, 3, 4,  5, 6,
    Lehenaldia lantzeko: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

        Beno, hainbeste ariketa egin ondoren seguru aditza ondo erabiltzen ikasi duzula. Goazen pixka bat konplikatzea. Horretarako bi denborak nahastuko ditugu: orainaldia eta lehenaldia.

Hona hemen ariketa batzuk: 1

2016(e)ko apirilaren 26(a), asteartea

INDIKATIBOA (TAULAK)

               
Kaixo berriro:
 Hemen dauzkazue indikatiboko aditz guztiak. Lasai, pixkanaka pixkanak ikusiko ditugu.
INDIKATIBOA

                        1. NOR

                                 (Orainaldia)          (Iragana)
1. Ni         naiz
nintzen
2. Hi         haiz
hintzen
3. Hura      da
zen
1. Gu         gara
ginen
2. Zu         zara
zinen
2. Zuek      zarete
zineten
3. Haiek     dira
ziren

                            1. Ni Anoetara joan naiz; zu ere hara joan zinen.
                                         2.  Hi egunero ikastetxera etortzen haiz?
                                         3. Hura gurekin hondartzara joango da.
                                         1. Gu Donostiara goizean joan gara.
                                         2. Zu kalean gure aurrean erori zara.
                                         2. Zuek garaiz iritsiko zarete bihar eskolara?
                                         3. Nire lagunak oso alaiak dira.





  
                        2. NOR - NORI
                            (Orainaldia)
 NOR
NORI

 na       tzai
t (da)

 ha       tzai     
k/n

 -         zai     
o

 ga       tzai     zki
gu

 za       tzai     zki
zu

 za       tzai     zki
zue
te
 -         zai      zki
e


                            (ni hari)      hurbildu  natzaio
                                    (hura zuri)   eroriko  zaizu
                                    (gu haiei)     joaten  gatzaizkie

                               (Iragana)
NOR
 NORI

nin    tzai     -
 t (da)
      n
hin    tzai     -
 k(a)/n(na)
      n
zi     tzai     -
 o
      n
gin    tzai    zki
 gu
      n
zin    tzai    zki
 zu
      n
zin    tzai    zki
 zue
  te  n
zi     tzai     zki
 e
      n
                      
(gu hari)     hurbilduko  gintzaizkion
                                 (hura haiei)  hurbilduko  zitzaien
                                 (zu niri)      hurbilduko  zintzaizkidan

                                 

                             3. NOR - NORK
                              (Orainaldia)

NOR
NORK
1.
na       u
t (da)
2.
ha       u    
k/n
3.
d        u
 -----
1.
ga  it   u 
gu
2.
za  it   u  
zu
2.
za  it   u  zte   
zue
3.
d   it  
te

                                 tu + te = zte (aditz guztian barrena)
                                    (haiek haiek) idatziko dituzte
                                          (nik hi)          ikusiko haut
                                            (zuk ni)       eraman nauzu
                                            (nik zu)       ekarriko zaitut
                                            (zuek haiek)  emango dituzue
                                            (guk haiek)   besarkatu ditugu
                                            (zuek gu)     bota gaituzue
                                            (guk zuek)    baztertu zaituztegu
                                            (haiek hura)  ezagutu dute
                                            





                              (Iragana)

NOR
NORK

1-
nind    u
t (da)
 n
2-
hind    u    
k/n
 n
3-
(irregularra)
 ----
 n
1-
gint    u  
gu
 n
2-
zint    u    
zu
 n
2´-
zint    u  zte   
zue
 n
3-
(irregularra)
te
 n

                                   (zuk ni)    eraman   ninduzun
                                            (zuek gu)   ikusi     gintuzuen
                                            (hark zu)   maite    zintu-(e)n

                                          Eta 3. pertsona  NOR - NORK

NORK
  NOR
(hura) (haiek)


1-
 
---   it
u
 en
2-
h    
---   it
u
 en
3-
z
---   it
u
 en
1-
gen
---   it
u
 en
2-
zen 
---   it
u
  n
2´-
zen    
---   it
u(z)  te
  n
3-
z
---   it
u(z)  te
 en
                                         
                                           tu + te = zte (aditz guztian barrena)
                                         (hura nik)    saldu n-uen
                                            (hura guk)    saldu gen-uen
                                            (haiek hark)  saldu zituen
                                            (haiek zuek)  saldu zenituzten


                                          4. NOR - NORI - NORK

                              (Orainaldia)

NOR
NORI
NORK
1.
----
t (da)
t
2.
----   
k/n (a/na)
k/n
3.
i  
o
 -
1.
----
gu
gu
2.
----
zu
zu
2.
----
zue
zue
3.
i  zki
e
te

                                                   (guk hari hura)      eman diogu
                                            (zuk guri haiek)     eman dizkiguzu
                                                   (nik haiei haiek)     eman dizkiet
                                            (zuek niri haiek)    eman dizkidazue

                                          (Iragana)
                             

NORK
  NOR
  NORI

1-
 
i  - (zki)
t (da)
    n
2-
h    
i  - (zki)
k/n (a/na)
    n
3-
z
i  - (zki)
o
    n
1-
gen
i  - (zki)
gu
    n
2-
zen 
i  - (zki)
zu
    n
2´-
zen    
i  - (zki)
zue
te  n
3-
z
- (zki)
e
te  n
                             
                                   (guk hari hura)      eman genion
                                            (zuk guri haiek)     eman zenizkigun
                                   (nik haiei haiek)     eman nizkie

                                   (zuek niri haiek)    eman zenizkidaten